ورق رنگی

نویسنده : نویسنده موضوع : دانستنی ها بدون دیدگاه

ورق رنگی به ورقی گفته می‌شود که روی ورق فولادی پس از آماده‌سازی (Pretreatment) بصورت اتوماتیک و پیوسته چندلایه رنگ مایع پاشیده می‌شود.

فولاد اندودکاری رنگی آماده‌سازی شده ارزش افزوده بالایی دارد که بهترین خواص لایه‌ای و اندودکاری ارگانیک را داشته و علاوه بر این زیبایی ظاهری زیاد، دوام بالا و مقاومت خوبی در مقابل فرسایش به آن می‌دهد.

معمولاً ورق های گالوانیزه را در کوره های خاص رنگ پاشی می کنند تا ورق رنگی تولید شود. ورق های رنگی در سقف سالن ها و کانکس مورد استفاده است. ورق های رنگی در رنگ های متنوعی تولید می شود که دارای استاندارد یکسانی در تمام دنیا می باشد. این استاندارد به نام رال رنگ شناخته می شود، تقریبا بیش از ۱۶ رنگ متنوع ورق رنگی تولید می شود که عبارتند از:

ورق گالوانیزه رنگی کد ۵۰۱۲ آبی آسمانی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۵۰۱۵ آبی نیسانی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۹۰۱۶ سفید یخچالی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۳۰۰۰ قرمز گوجه ای

ورق گالوانیزه رنگی کد ۳۰۲۰ قرمز جیگری

ورق گالوانیزه رنگی کد ۱۰۲۳ زرد لیمویی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۱۰۲۸ زرد پرتقالی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۲۰۰۳ نارنجی

 ورق گالوانیزه رنگی کد ۸۰۰۴ قهوه ای

ورق گالوانیزه رنگی کد ۶۰۲۴ سبز سیدی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۷۰۳۵ توسی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۷۰۳۳ نقره ای

ورق گالوانیزه رنگی کد ۴۰۰۵ بنفش

ورق گالوانیزه رنگی کد ۱۰۱۵ کرم

ورق گالوانیزه رنگی کد ۴۰۰۳ صورتی

ورق گالوانیزه رنگی کد ۸۰۱۷ قهوه ای سوخته

معمولاً ورق‌های رنگی به ورق‌هایی گفته می‌شود که روی ورق فولادی پس از آماده‌سازی (Pretreatment) بصورت اتوماتیک و پیوسته چندلایه رنگ مایع پاشیده می‌شود.

اصول اندودکاری کلاف ورق رنگی

اندودکاری کلاف با اندودکاری کلاف‌های آلومینیوم و فولادها، مرحله‌ای برای تولید محصولات آلومینیومی یا فولادی نیمه نهایی صنعتی برای مصرف در نمای بیرونی ساختمان، ماشین رختشویی و دیگر لوازمات یا کالاهای خانگی است.

اندودکاری یا پوشش‌دهی در برابر خوردگی یا فرسایش ایجاد مقاومت کرده، رنگ و بافت مقاوم سطحی به ورق می‌دهد.

 پس از آنکه تسمه فلزی اندودکاری شد، پانل‌ها برش داده، شکل‌دهی شده و اندازه می‌شود که پس از آن مرحله بسیار پیچیده‌ای مانند فرآیند کشش عمیق و کلاف‌دهی آغاز می‌شود.

پوشش‌دهی سطحی باید بتواند در مقابل آسیب‌های مکانیکی، گرمایی، شیمیایی و رطوبت مقاومت باشد.

بدلیل اینکه یک ساختمان باید در مقابل آثار مخرب باد، باران و نورخورشید مقاوم بوده و در بخش لوازم خانگی سطح آن در معرض انواع استفاده‌های غلط در طول مصرف آن قرار می‌گیرد، پس علاوه بر موارد فوق کلاف‌های اندودکاری شده کاربردهای متفاوت و چندگانه‌ای دارند.

برای هر ماده و در هر مرحله‌ای از مراحل مختلف تولید یک دانش فنی شناخته شده‌ای وجود دارد که نمایانگر دانش کنونی در مورد مواد مختلف و فرآیند آن است.

رنگ ها در ورق رنگی

سال‌هاست که صنعت ساختمانی و تولیدکنندگان لوازم خانگی، روند خودروسازان یعنی کاربرد رنگ‌های متالیک را دنبال می‌کنند.

با توجه به اینکه از نظر تاریخی این رنگ‌ها فقط در اندودکاری لایه بیرونی (topcoats) پلی‌استر، پلی اروتان یا پلی وینی لیدین فلوراید (PVDF) استفاده می‌شوند، یک فرآیند با فرمول خاص رنگ‌های متالیک درخشانی را ایجاد می‌کند، علاوه بر این برای پلاستیسول PVC کاربرد دارد.

 اندودکاری رنگی روی لایه‌های متعددی انجام می‌شود که محصولات اقتصادی و کیفی تولید شود تا لایه بیرونی با شرایط محیطی تناسب داشته یا مقاومت باشد. لایه‌هایی که معمولا در روش اندودکاری استفاده شده، به شرح زیر هستند:

ـ فولاد گالوانیزه گرم غوطه‌ور

ـ فولاد الکترو گالوانیزه

ـ گالوالیوم

ـ ورق‌های گالبو

ـ آلومینیوم

 

برای انتخاب نوع درست اندودکاری لایه باید هر ماده‌ای که مصرف و در هر مرحله اتخاذ شده را در مراحل مختلف تولید بشناسیم.

تولیدکننده باید دانش و آگاهی کافی در مورد ماده و فرآیند آن داشته باشد.

 

 

آماده‌سازی ورق رنگی

 

آماده‌سازی لایه مهم‌ترین عملیات لازم برای چسبندگی و قابلیت شکل‌پذیری ورق‌های فولادی قبل از مرحله پوشش‌دهی با رنگ است.

مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق‌های رنگی در هند به جای اندودکاری با فسفات روی ورق گالوانیزه از تکنولوژی No-Rinse (بدون شست‌وشو) استفاده می‌کنند، (چون برای نگهداری یا شست‌وشو و ساختار کاملا یکپارچه اندودکاری آن بهتر است و همچنین می‌تواند به تقاضای مصرف‌کنندگان نهایی برای قابلیت انعطاف‌پذیری بیشتر ورق اندودکاری شده پاسخ دهد.

آماده‌سازی اندودکاری No-Rinse یک لایه بسیار نازک از عملیات شیمیایی است که سطح اندودکاری فولاد را به لایه رنگ بعدی می‌چسباند تا چسبندگی مطلوب، ضدفرسایش و مقاومت یا دوام لایه فولاد افزایش پیدا کند.

 

 

زیرچسب‌ها (PRIMER)ی ورق رنگی

 

پس از آماده‌سازی زیرچسب یکنواختی روی سطح آماده شده به‌کار می‌رود. زیرچسب انعطاف‌پذیری سیستم رنگ را بالا برده و موجب افزایش زیاد مقاومت در برابر فرسایش می‌شود، چون عوامل ضدفرسایشی دارد. زیرچسب در کوره‌ای که درجه حرارت آن دقیقا قابل کنترل است، پخته می‌شود.

با توجه به رزین‌های مختلف مانند اپوکسی، پلی‌استر، پلی اورتان و PVC زیرچسب‌های گوناگونی وجود دارد. زیرچسب اپوکسی برای پوشش سقف ‌ها مناسب است، چون رنگدانه کرومات دارد.

 

اندودکاری کرومات و اندودکاری کلاف بدون کرومات

 

از نظر تاریخی ترکیبات کرومیوم مهم‌ترین عوامل ضدخوردگی در رنگ‌های اندودکاری کلاف و آماده‌سازی است. معمولا در یک سیستم دو لایه اندودکاری شامل یک لایه یا پوشش بیرونی و یک زیرچسب روی سطح فلز آماده شده، به‌کار گرفته می‌شود.

 

در گذشته اکثرا زیرچسب‌های اندودکاری کلاف ترکیبات کرومیوم مانند استرونیتوم و کرومات روی دارند تا مقاومت ضدخوردگی لازم محصول نهایی بدست آید. ترکیبات کرومیوم هگزاولنت (کرومیوم ۶) بعنوان یک اتصال‌دهنده شیمیایی ـ الکترونیکی عمل می‌کند که می‌تواند مانع واکنش‌هایی روی بیشتر سطوح شود، اما ترکیبات کرومیوم هگزاولنت در اندودکاری صنعتی فلزات کاربرد وسیعی دارد که بعنوان سرطان‌زا (طبقه‌بندی یک و ۲) و نیز بعنوان ماده سمی و خطرناک برای محیط‌زیست (براساس اصلاحیه نهم، بیست و هشتمین انطباقیه پیشرفت فنی دستورالعمل مواد خطرناک EEC) طبقه‌بندی شده است. در حقیقت زمانی‌که رنگدانه‌ها در غشاء نازک رنگ رسوب می‌کنند، خطراتی سلامتی انسان را به‌طور جدی تهدید نمی‌کند، اما باید خطرات مربوط به تولید این مواد در هر مرحله از عمر آن و هر فرآیند مورد توجه قرار گیرد.

 

پوشش بیرونی ورق رنگی

 

پس از آماده‌سازی سطح آستر یا زیرچسب بصورت یکنواختی لایه ضخیمی را پوشش داده و سپس در کوره پخته می‌شود.

لایه رویی شامل ترکیبی از رنگدانه‌های متفاوت و افزودنی‌ها است که رنگ لازم ورق‌های رنگ‌اندود را مشخص می‌کند و دیگر خواص مانند مقاومت ماوراء بنفش را بوجود می‌آورد. محصولات اندودکاری شده پس از این مرحله قبل از روشن شدن کاربردهای بیشتر دقیقا تست می‌شوند.

عمدتا بازارهای پوشش سقف ‌ها و ساختمانی برای ورق‌های اندودکاری رنگی از پوشش‌های بیرونی استفاده می‌کنند که روی پلی‌استر، پلی وینیلندن فلوراید (PVDF)، پلی‌استر سیلیکون اصلاح شده (SMP) و پلاستیسول برای اقتصادی بودن و دوام پوشش داده می‌شود.

 

 

مزیت‌های پوشش رنگ روی فولاد گالوانیزه

 

زمانی‌که رنگ و فولاد گالوانیزه با یکدیگر استفاده می‌شوند، سیستم کنترل ضدزنگ به‌کار گرفته شده به تنهایی به هر کدام از سیستم‌های به‌کار رفته برتری دارد. اندودکاری گالوانیزه از فولادزیرین یا پایه حفاظت می‌کند، حفاظت از کاتد یک و ماده حایل را برقرار کرده و از میزان رنگ به حدی کم می‌شود که به مصرف روی اضافه شده و به عمر فولاد گالوانیزه نیز می‌افزاید.

 

زمانی‌که رنگ تحت تاثیر شرایط آب و هوایی قرار گرفته و آسیب می‌بیند، روی موجود یک حفاظت کاتدی و ماده حایل را ایجاد می‌کند و پس از رفتن پوسته رنگ مانع زنگ‌زدگی فولادمی‌شود. بدلیل این اثر مکمل برای اندودکاری دوبلکس، از نظر کمی خاصیت ضدزنگ تولید شده ۵/۱ تا ۵/۲ برابر طولانی‌تر از طول عمر روی و رنگی است که مجزا استفاده می‌شود، بعنوان مثال اگر عمر اندودکاری گالوانیزه روی فولاد به حدود ۱۵ سال برسد و طول عمر اندودکاری رنگ روی فولاد تقریبا ۵ سال باشد، اگر اندودکاری گالوانیزه و رنگ هر دو همزمان استفاده شوند، عمر آن به ۳۵ سال خواهد رسید که ۷/۱ برابر جمع هر سیستمی است که به تنهایی استفاده می‌شود.

 

نتیجه گیری:

 

ورق‌های رنگی بسیار پرارزش بوده و بهترین خواص اندودکاری لایه‌ای را داشته و ظاهری زیبا و پردوام دارد که در مقابل زنگ‌زدگی مقاوم است. تولیدکنندگان هندی ورق رنگی از پیشرفته‌ترین فناوری‌ها استفاده می‌کنند.

این فناوری استفاده از فرآیندهای بدون کرومات در آماده‌سازی و رنگ‌های اندودکاری کلاف است. این ورق‌ها بیشتر در صنایع ساختمانی و لوازم خانگی کاربرد پیدا می‌کند چون اقتصادی بوده و با محیط‌زیست سازگارتر است.